Arkadaşlar benzinli ve dizel farketmeksizin hemen hemen tüm araçlarda bulunan bazı markalarda kronik sıkıntı sebebi bazısında piyango olarak bozulan bazı modellerde baş belası diye tabir edilen ama yeni nesil motorların olmazsa olmazı bir parça olan EGR (Exhaust Gas Recirculation) adlı parçanın işlevinden bahsedeceğim. Öncelikle bu parçanın sağlıklı çalışıyor olması hem motor sağlığı hem emisyon oranı hemde yakıt tasarrufu bakımından çok önemlidir. Parça ne işe yarar nedir gibi sorulardan çok İptal Edilirse Ne Olur diye sorulur. Bazı araçlar bu parçanın iptal edilmesinden etkilenmez daha doğrusu tabi ki etkilenir ama arıza lambasını yakmaz bazı araçlarda da parça değişmedikçe arıza lambası sönmeyebilir. Tuning&Yazılım işi yapan yerler bu parça sayesinde çok ekmek yemektedir özellikle dizel araçların baş belasıdır ve parça iptal edilir yeri körlenir ve araç yazılımından da EGR donanımı kapatılır bu sayede kesin çözüm yapıldığı düşünülür. Bazı araçlarda performans artışı görülürken bazılarında da ciddi verimsizlik ve yakıt artışı söz konusu olur. Bu donanım Subaru da iptal ediliyor ama sonradan yakıtım düşüş gösterdi diyene pek rastlamadık. Yine de performansta bir iyileşme gözlendiği söyleniyor.
Asıl yapılması gereken sağlıklı işlem bu parçanın düzenli periyotlarla 15000 - 20000 km gibi aralıklarda temizlenmesidir. Dizellerde daha erken temizlenmesi isabetli olur. Çünkü bu parçayı kirleten egzos gazının oluşturduğu kurumlardır ve dizellerde bu kurum oranı oldukça fazladır. Böylece hem parçanın ömrü uzar hemde motorumuzun çevreye saldığı emisyon oranı düşer ayrıca parça sağlıklı çalıştığı sürece yakıt artışının da önüne geçilmiş olur. Aksi takdirde parçanın yurtdışı satışı 95 $ iken Türkiyede bunu 1500 lira gibi rakamlara almanız söz konusudur. Temizliği zor bir işlem değildir bazı modellerde ulaşılması zor bir konumu vardır genellikle atmosferik modellerde gayet ulaşılabilecek rahat çalışılabilecek şekilde konumlandırılmıştır.
Kısacası iptal etmek geçiçi ve son çareniz olsun ilk fırsatta tamirini ya da değişimini yapmanız hayrınızadır.
EGR valfi nedir? Ne işe yarar? EGR valfi iptal edilirse ne olur?
[img=640x0]https://www.sekizsilindir.com/wp-content/uploads/2017/03/egr-valf-nedir-neye-yarar-2.jpg[/img]
Günümüz dizel ve benzin motorlarının en önemli parçalarından birisi olan EGR valfi neredeyse tüm içten yanmalı motorlarda bulunur ve üreticiler bu valf olmadan motor tasarımı yapmazlar. Günden güne önem taşımaya başlayan düşük emisyon değerlerine ise büyük katkısı vardır ve bu yüzden de vazgeçilmezdir.
EGR valfi nedir? Ne işe yarar?
Egzoz gazlarının bir kısmının tekrar yanması sonucunda ise;
Aşırı derecede kirlenmiş bir valf
[img=640x0]https://www.sekizsilindir.com/wp-content/uploads/2017/03/kirli-temiz-egr-valf.jpg[/img]
Temizlenmiş EGR valfi ve kirli EGR valfi
Tam gaz ve yükte sanılanın aksine egr valfi açık değildir. Bunun nedeni performans için daha fazla oksijen ve yakıt gerekeceği için bu gibi durumlarda egr sisteminden emme manifoltuna aktarılan egzoz gazı çok azalır yada tamamen kesilir.
EGR Arızası
Egr valfi egzoz sistemi ile direkt olarak bağlantılı olduğu için fazlaca tıkanma sorunları yaşanabilmektedir. Kimi zaman da elektronik valf arızaları da görülebilir. Bu gibi arızalar durumunda aracın çalışma şeklinde belirgin farklılıklar göze çarpacaktır.
EGR Valfi Türleri
Araçlarda tek tip egr valfi bulunmaz, Genelde her araç markasında farklı egr valf tipleri görülebilir. Hatta Egr valfinin 6 farklı çeşidi olduğunu söyleyebilir. Bu çeşitleri EGR vanası türleri tablosunda (Aşağı Kısımda) görebilirsiniz. Aracınızda hangi tip vana bulunduğuna dair bilginiz yok ise yetkili yada özel servisinizden, araç satış bayisinden yada aşağıdaki yorum kısmını kullanarak bizlere sorabilirsiniz.
Farklı EGR Vanaları TürleriVakum kontrollü EGR vanası
Geri basınçlı EGR vanası
Elektronik vakum kontrollü EGR vanası
Dijital EGR vanası
EGR jeti (EGR valfi yerine)
Asıl yapılması gereken sağlıklı işlem bu parçanın düzenli periyotlarla 15000 - 20000 km gibi aralıklarda temizlenmesidir. Dizellerde daha erken temizlenmesi isabetli olur. Çünkü bu parçayı kirleten egzos gazının oluşturduğu kurumlardır ve dizellerde bu kurum oranı oldukça fazladır. Böylece hem parçanın ömrü uzar hemde motorumuzun çevreye saldığı emisyon oranı düşer ayrıca parça sağlıklı çalıştığı sürece yakıt artışının da önüne geçilmiş olur. Aksi takdirde parçanın yurtdışı satışı 95 $ iken Türkiyede bunu 1500 lira gibi rakamlara almanız söz konusudur. Temizliği zor bir işlem değildir bazı modellerde ulaşılması zor bir konumu vardır genellikle atmosferik modellerde gayet ulaşılabilecek rahat çalışılabilecek şekilde konumlandırılmıştır.
Kısacası iptal etmek geçiçi ve son çareniz olsun ilk fırsatta tamirini ya da değişimini yapmanız hayrınızadır.
EGR valfi nedir? Ne işe yarar? EGR valfi iptal edilirse ne olur?
[img=640x0]https://www.sekizsilindir.com/wp-content/uploads/2017/03/egr-valf-nedir-neye-yarar-2.jpg[/img]
Günümüz dizel ve benzin motorlarının en önemli parçalarından birisi olan EGR valfi neredeyse tüm içten yanmalı motorlarda bulunur ve üreticiler bu valf olmadan motor tasarımı yapmazlar. Günden güne önem taşımaya başlayan düşük emisyon değerlerine ise büyük katkısı vardır ve bu yüzden de vazgeçilmezdir.
EGR valfi nedir? Ne işe yarar?
İngilizce olarak “Exhaust Gas Recirculation” şeklindedir ve açılımın Türkçe karşılığı ise “Egzoz Gazları Devridaimi”olarak tercüme edilebilir. Bu valfin amacı ise silindirler içerisinden atılan egzoz gazlarının %6-%10 civarındaki miktarını emme manifoldu üzerinden temiz hava ile karışarak silindirler içerisine tekrar geri dönmesini sağlamaktır. Egzoz gazlarının ne miktarda kullanılacağına ise motor beyni karar verir. Günümüzde genellikle elektronik kontrollü EGR valfleri kullanılmaktadır.
Reklam
Egzoz gazlarının silindirler içerisindeki yanma sürecine tekrar dahil olması sonucu Nitrik Oksit (NO) ve Azot Dioksit (NO2) gibi zararlı gazların tekrar yanması sağlanır. Aşağıdaki çizimde görüldüğü gibi silindirden atılan bu gazların büyük bir kısmı egzozdan atılırken bir kısmı da EGR hattına doğru döner. Ara soğutucuda (bazı motorlarda bulunmaz) sıcaklığı düşürülen egzoz gazları bu valfin müsaade ettiği ölçüde emme manifoldunda taze hava ile karışır ve yanma döngüsüne tekrar girerek yanar.
Egzoz gazlarının bir kısmının tekrar yanması sonucunda ise;
- Egzoz gazının emisyon değerleri düşer
- Silindirler içerisindeki yanma sıcaklığı düşer
- Yanma sıcaklığının düşmesi sonucu motor daha sağlıklı çalışır
- Egzoz gazlarının tekrar yanması verimi yükseltir
- Verimin artması sonucu yakıt tüketimi olumlu etkilenir
EGR valfi bozulursa ne olur?
Günümüz motorlarının vazgeçilmezi olan bu valf sürekli olarak bir miktar egzoz gazının geçişine maruz kaldığı için zamanla kurum nedeniyle kirlenir. Bu kirlenmenin sonucu olarak da egzoz gazının geçtiği kanalda daralma veya tıkanma meydana gelebilir. Bu tıkanmanın sonucu olarak da araçta aşağıdaki belirtilerden bir veya daha fazlası gerçekleşebilir.- Motor arıza ışığının yanması
- Emisyon değerlerinde yükselme
- Motor çalışma sıcaklığında artış
- Yakıt tüketiminde artış
- Motorda vuruntulu ve sarsıntılı çalışma
- Düzensiz rölanti devri
- Performans kaybı ve hızlanmalarda silkeleme
- Uzun süre bu şekilde kullanılır ise motorda kalıcı hasar
Aşırı derecede kirlenmiş bir valf
Tıkanmanın tersi olup valf sürekli açık kalırsa yeterli miktarda değil yüksek miktarda egzoz gazı silindirler içerisine girer. Bunun sonucu olarak da yanma olması gerektiği gibi gerçekleşmez ve motorda EGR valfindeki tıkanıklığa benzer problemler ortaya çıkar. Bu nedenle EGR valfinin ne az ne de çok, tam ayarlandığı ölçüde çalışması zorunludur.
Kirlenmiş EGR Valfi temizlenebilir mi?
Bu valf motorun sağlıklı çalışmasında önemli bir yere sahip olduğu için ihmal edilmemesi gereken bir parçadır. Egzoz gazının geçtiği kanallarda biriken kurumlar temizlenebilir ve valf tekrar kullanılabilir. Ancak aşırı derecede kirlenmeler sonucunda bu kurum tabakası bazı yerlerde sertleşerek taşlaşabilir. Bu taşlaşma mikron seviyesinde bile olsa valfin açılıp kapanan kısmında olması durumunda düzgün çalışmaya engel olabilir ve kaçırma yapabilir. Ayrıca sadece temizlenen EGR valfinin değil, sistemde bulunan hortum ve elektrik tertibatının da kontrol edilmesi gereklidir. Valfin yerinden sökülmesi durumunda ise mutlaka contasının da değişmesi gereklidir. Aksi takdirde sistemde yaşanabilecek her türlü kaçak yukarıda bahsettiğimiz bozuk EGR valfinin neden olduğu problemlerin yaşanmasına neden olabilir.
Diğer taraftan 50.000km’de bir karbon temizliği yapılması motor ve manifold içerisinde biriken kurumların temizlenmesine faydası olduğu gibi bu hat üzerinde bulunan EGR valfine de faydası vardır ve temizlenmesine katkıda bulunur. Bazı durumlarda ise EGR valfinde mekanik hasar meydana gelebilir ve değişmesi gerekebilir.
[img=640x0]https://www.sekizsilindir.com/wp-content/uploads/2017/03/kirli-temiz-egr-valf.jpg[/img]
Temizlenmiş EGR valfi ve kirli EGR valfi
EGR valfi iptal edilirse ne olur?
EGR sistemi özellikle bazı oto saniy atölyelerinde motorun gücünü törpüleyen bir sistem gibi anlatılabilmektedir. Ancak bu sistem genellikle düşük ve orta motor devirleri ve sabit hızlarda devrededir. Aracın marka ve modeline göre değişmek üzere tam gaz durumunda devre dışı kalabilmektedir. Yani yüksek güce ihtiyaç olduğu zaman motor beyni sistemi kapatır. Sonuç olarak performansı törpüleyen önemli bir etkisi bulunmamaktadır.
Diğer taraftan yüksek performanslı kullanımlar için bu valfin iptal edilmesi fayda sağlayabilir. Ancak yapılan bu işlemin yazılım ile desteklenmesi de şarttır. Motor beyni valfin olmadığı şekilde tekrar programlanmalıdır. Ancak bu işlemlerin yapılması hem emisyon değerlerinin hem de yakıt tüketiminin yükselmesine neden olabilir. Bunun sonucu olarak aracın egzoz muayenesinden geçememe ihtimali vardır.
Sonuç olarak özel uygulamalar da dahil EGR valfinin iptal edilmesinin kesinlikle yanlış olduğunu düşünüyoruz. Üreticiler birçok farklı parametreyi dikkate alarak motoru en verimli çalışacağı şekilde tasarladıkları için bu sistem gereklidir. Ayrıca ülkemizde yeterli bilinç oluşmamış olsa da hepimizin yaşadığı çevreye saygı göstermek hem kendimiz hem de gelecek nesiller için önem arz etmektedir.
Egr Valfi iptal edilir ise aracın çalışması ve birçok sistem üzerinde belirgin değişikliklere neden olacaktır. Bu değişimler arasında en belirgin olanları ise;
Önemli İpucu : Öncelikle EGR Vanasının araçta tam olarak ne işe yaradığını öğrenmeniz gerekir. Bu sayede iptal edilip edilmemesi gerektiğini ve ne derece araca fayda sağladığını kendiniz de tespit edebilirsiniz.
1 – Araçta Yakıt Sarfiyatı Artar : Egr Vanası, yakıt yanmasını düzenler. Özellikle de düşük devirlerde ısıyı ve yanma miktarını düşürerek maksimum tasarruf sağlar. Söz konusu sistemin iptali halinde yakıt sarfiyatı belirgin derecede artacaktır
2 -Performans Düşer : Yakıtın düzenli olarak yakılamaması, aracın çekişten düşmesine neden olacaktır. Bu düşüş araç sahibinin hissedeceği oranda artar.
3 – Rölanti ve Tekleme Sorunları Başlayabilir : Konu yakıt yanma sistemi olunca ve bu sistem gelişigüzel değiştirilmeye kalkıldığı zaman tekleme, gaz yememe rölantide bozulmalar ve motorun sarsıntılı çalışması gibi birçok ek sorun ortaya çıkabilmektedir.
4 – Duman Atma Görülür : Yakıt miktarının artması ile çiğ yakıt atımı da artabilir. Bu da egzozdan siyah duman çıkmasına neden olabilecek bir durumdur. Kimi zaman duman atma egr valfi iptali sonrasında gözlemlenebilecek bir hadisedir.
5 – Araç Zor Çalışır / Hiç Çalışmaz : EGR valfi iptali durumunda araç çalışmakta zorlanabilir. Kimi durumlarda hiç çalışmayabilir.
Araçlarda tek tip EGR valfi bulunmaz bu nedenle EGR Valfi İptal Edilirse Ne Olur sorusuna tek bir cevap vermek çok güçtür. Aracınızda bulunan egr valfinin türüne göre etkileri de farklı olacaktır.
Önemli İpucu : Öncelikle EGR Vanasının araçta tam olarak ne işe yaradığını öğrenmeniz gerekir. Bu sayede iptal edilip edilmemesi gerektiğini ve ne derece araca fayda sağladığını kendiniz de tespit edebilirsiniz.
1 – Araçta Yakıt Sarfiyatı Artar : Egr Vanası, yakıt yanmasını düzenler. Özellikle de düşük devirlerde ısıyı ve yanma miktarını düşürerek maksimum tasarruf sağlar. Söz konusu sistemin iptali halinde yakıt sarfiyatı belirgin derecede artacaktır
2 -Performans Düşer : Yakıtın düzenli olarak yakılamaması, aracın çekişten düşmesine neden olacaktır. Bu düşüş araç sahibinin hissedeceği oranda artar.
3 – Rölanti ve Tekleme Sorunları Başlayabilir : Konu yakıt yanma sistemi olunca ve bu sistem gelişigüzel değiştirilmeye kalkıldığı zaman tekleme, gaz yememe rölantide bozulmalar ve motorun sarsıntılı çalışması gibi birçok ek sorun ortaya çıkabilmektedir.
4 – Duman Atma Görülür : Yakıt miktarının artması ile çiğ yakıt atımı da artabilir. Bu da egzozdan siyah duman çıkmasına neden olabilecek bir durumdur. Kimi zaman duman atma egr valfi iptali sonrasında gözlemlenebilecek bir hadisedir.
5 – Araç Zor Çalışır / Hiç Çalışmaz : EGR valfi iptali durumunda araç çalışmakta zorlanabilir. Kimi durumlarda hiç çalışmayabilir.
Araçlarda tek tip EGR valfi bulunmaz bu nedenle EGR Valfi İptal Edilirse Ne Olur sorusuna tek bir cevap vermek çok güçtür. Aracınızda bulunan egr valfinin türüne göre etkileri de farklı olacaktır.
Sonuç Olarak;
EGR valfi İptali Yapılırsa Yakıt tüketimi konusunda yaşanacak sorunlar ve motorun çalışmasındaki stabilizenin bozulabileceği gerçeğini göze alıp kabul etmeniz gerekecektir. Fabrikasyon bir sistemin bozulması hiçbir şekilde önerilmez, fakat sıklıkla da yapılan bir işlemdir. Bu nedenle iptal edip etmemeniz gerektiği ile ilgili yorumda bulunmamız söz konusu değildir. Artıları ve eksileri ile tüm olasılıkları değerlendirip karar vermenizi tavsiye ederiz.
EGR Valfi Belli Devirlerde ÇalışırEGR valfi İptali Yapılırsa Yakıt tüketimi konusunda yaşanacak sorunlar ve motorun çalışmasındaki stabilizenin bozulabileceği gerçeğini göze alıp kabul etmeniz gerekecektir. Fabrikasyon bir sistemin bozulması hiçbir şekilde önerilmez, fakat sıklıkla da yapılan bir işlemdir. Bu nedenle iptal edip etmemeniz gerektiği ile ilgili yorumda bulunmamız söz konusu değildir. Artıları ve eksileri ile tüm olasılıkları değerlendirip karar vermenizi tavsiye ederiz.
Tam gaz ve yükte sanılanın aksine egr valfi açık değildir. Bunun nedeni performans için daha fazla oksijen ve yakıt gerekeceği için bu gibi durumlarda egr sisteminden emme manifoltuna aktarılan egzoz gazı çok azalır yada tamamen kesilir.
EGR Arızası
Egr valfi egzoz sistemi ile direkt olarak bağlantılı olduğu için fazlaca tıkanma sorunları yaşanabilmektedir. Kimi zaman da elektronik valf arızaları da görülebilir. Bu gibi arızalar durumunda aracın çalışma şeklinde belirgin farklılıklar göze çarpacaktır.
- İlk olarak aracın çalışması değişir. Tekleme ve rölanti bozuklukları görülür
- Fazla yakıt tüketimi sorunları başlar
- Sarsıntılı çalışan motorun titreşimi kokpitten dahi hissedilecek noktaya ulaşabilir.
- Araç hiç Çalışmayabilir, Yanma gerçekleşemeyebilir
- Aracın performansı düşer. Çekişi hissedilir derecede azalır
EGR Valfi Türleri
Araçlarda tek tip egr valfi bulunmaz, Genelde her araç markasında farklı egr valf tipleri görülebilir. Hatta Egr valfinin 6 farklı çeşidi olduğunu söyleyebilir. Bu çeşitleri EGR vanası türleri tablosunda (Aşağı Kısımda) görebilirsiniz. Aracınızda hangi tip vana bulunduğuna dair bilginiz yok ise yetkili yada özel servisinizden, araç satış bayisinden yada aşağıdaki yorum kısmını kullanarak bizlere sorabilirsiniz.
Farklı EGR Vanaları TürleriVakum kontrollü EGR vanası
Geri basınçlı EGR vanası
Elektronik vakum kontrollü EGR vanası
Dijital EGR vanası
EGR jeti (EGR valfi yerine)
Alıntıdır: http://www.otoarizasi.com